ဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်း ဢမ်ႇၼၼ်ပႃႇလိႁွင်ႉဝႃႈ ဝၼ်းမႃႇၵပူၸႃႇ ၽႃႇသႃႇရူဝ်းမၼ်းတႅမ်ႈပဵၼ် Magha Puja ပဵၼ်ဝၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ ၶိုၵ်ႉတွၼ်းဝၼ်းၼိုင်ႈၼႂ်းသႃႇသၼႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးတေမႃးၶူၼ်ႉၶိုၼ်းပိုၼ်း ဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်း ၼႆႉ ပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ
မိူဝ်ႈၵၢပ်ႈပၢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း တိုၵ်ႉယူႇသဝ်းတမ်ႈတီႈဝတ်ႉဝေႇလုဝၼ်ႇ ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်သူၼ်သိူဝ်းလူင် ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ပိမ်ႇပိသႃႇရ မိူင်းယႃႇၸၵျူဝ်ႇ ၸေႈမိူင်းမႃႇၶထႃႉ ၼၼ်ႉမီးလွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆး ဢၼ်လီဢၢမ်းလူင် 4 ပိူင်ၼႆယဝ်ႉ။
ၼႂ်းၵႃႈလွင်ႈလီဢၢမ်းလူင် 4 ပိူင်ၼၼ်ႉၸမ်ႉ-
- ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇ ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း 1ႇ250 တူၼ် ဢမ်ႇလႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇၶိၼ်းၵၼ်ဝႆႉဢွၼ်တၢင်းသေ မႃးၸူႉလုမ်းတုမ်ၵၼ် တမ်ႈတီႈ ဝတ်ႉဝေႇလုဝၼ်ႇ မိူင်းရႃႇၸၵျူဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
- ၼႂ်းၵႃႈၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇတင်းမူတ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်လႆႈႁပ်ႉ”ဢေႁိၽိၵ်ႉၶုဢုပသမ်ႇပတႃႇ” ၶၢမ်ႇပဵၼ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း တမ်ႈတီႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ။
- ၼႂ်းၵႃႈၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ်တင်းမူတ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းတႃႇ ဢၼ်ႁုပ်ႈလႆႈ ဢၽိၼ်းၺႃး 6 ပိူင် ၵူႈၸဝ်ႈ။
- မိူဝ်ႈဝၼ်းဢၼ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းတႃႇၶဝ်ၸဝ်ႈတင်းမူတ်း မႃးႁူမ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်း ဝၼ်းမႃႇၵပူႇၸႃႇ ဢမ်ႇၼၼ်ႁွင်ႉဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။
မွၼ်းထမ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်းဢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်းလႆႈပူင်သွၼ်ပၼ်ၼႂ်းဝၼ်းမႃႇၵပူႇၸႃႇ ဢမ်ႇၼၼ်ဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်းၼႆႉ ၸမ်ႉ တေလႆႈဝႃႈမီး သၢမ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ လၵ်းၼမ်းတႃႇယိပ်းတိုဝ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းလီ 3 ပိူင်၊ တၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်း တႃႇ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈထိုင်လႆႈ 4 ပိူင်၊ လွၵ်းလၢႆးတႃႇယိပ်းတိုဝ်း 6 ပိူင် ၼႆယဝ်ႉ။
လၵ်းၼမ်းတႃႇယိပ်းတိုဝ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းလီ 3 ပိူင် ၸမ်ႉ-
- ငိူင်ႉဝႄႈၵၢၼ်ဢမ်ႇလီတင်းသဵင်ႈ
- ၶိုင်ပွင်သၢင်ႈၵၢၼ်ၽွၼ်းလီ
- သုၵ်ႈသီၸႂ်ႁႂ်ႈၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ်
တၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်းတႃႇႁႂ်ႈၶဝ်ႈထိုင်လႆႈ 4 ပိူင်ၸမ်ႉ-
- လွင်ႈမေႃယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ယိပ်းမၼ်ႈၼႂ်းတႃႉပႃႉ(တၢင်းၶတ်းၸႂ် တႃႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိလေႇသႃႇတႅၵ်ႇယၢႆႈ)
- လွင်ႈဢမ်ႇၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်ၵၼ်
- လွင်ႈမေႃဝႆႉဝၢင်းၸႂ် ဢမ်ႇပၼ်ႁႂ်ႈၽူင်ႉပိဝ်
- လွင်ႈသိူဝ်းသႃႇ ၼႂ်းမိူင်းၼိပ်ႉပၢၼ်ႇ
လွၵ်းလၢႆးတႃႇယိပ်းတိုဝ်း 6 ပိူင်ၸမ်ႉ-
- ဢမ်ႇဝႃႈႁၢႆႉသေႉသွမ်းၵၼ် သေႇယူင်းႁႂ်ႈၵူႈၽၢႆႇၽၢႆႇ မီးၸတ်ႉတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်
- ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ပေႉၵိၼ် ၶီႇၼဵၵ်းတဵင် ၶႃႈႁႅမ်ၵၼ်
- ယိပ်းတိုဝ်းမၼ်ႈၼႂ်းလၵ်းၼမ်းဢူဝ်းဝႃႇတပႃႇတိမွၵ်ႉၶ
- မေႃႁူႉၸၵ်းလွင်ႈၼမ်လွင်ႈဢေႇ ၼႂ်းၵၢၼ်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ
- ႁူမ်ၸူမ်းယိၼ်းလီ ယူႇၼႂ်းဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ပၼ်လွင်ႈၵတ်းၸိုၼ်ႈယဵၼ်ၸႂ်
- မီးတၢင်းၶတ်းၸႂ် ၽိုၵ်းၵမ်သမႃႇထိတႃႇသေႇ။
ၼႂ်းၵႃႈပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၵူႈတီႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇသဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး လႄႈသင် ဢမ်ႇၼၼ်ၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးလႄႈသင် ၼႂ်းထႃႇၼ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ၵိူဝ်းယမ် ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇမိူၼ်ပိူၼ်ႈမိူင်းၼိုင်ႈ ၼႆၵေႃႈ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၶဝ်ႈသွမ်း ၽၵ်းပၢၼ်းပဵၼ်ငဝ်ႈ မီႈၶဝ်ႈယႃႇၵု ပဵၼ်သွင်သေ ၶိုင်ပွင်ႁဵတ်းသၢင်ႈတၢင်းလီယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇ တိုဝ်ႉတၢင်း ၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်း ဢၼ်ပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈႁဝ်း ဢွၼ်ႁဵတ်းဢွၼ်သၢင်ႈဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈမိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇ ၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။
ပီႈၼွင်ႉတႆးႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းၵွၵ်ႇ၊ ၸိုင်ႈထႆး၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈမႃးထွမ်ႇမတီႈဝတ်ႉမႂ်ႇ မိူင်းၵွၵ်ႇ မိူဝ်းဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မူၼ်း၊ လူၺ်ႈမီးၸဝ်ႈၶူးလူင် တွၵ်ႇတိူဝ်ႇၶမ်းမၢႆ ထမ်ႇမသႃႇမိ ႁေႃးတြႃး
ၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင်ၶႅပ်းႁၢင်ႈ မႃးတီႈၽဵတ်ႉ = JaoJom Kyaukme